Միայն մի բան էր պակասում… Որ 400.000 մղոնն արդեն վաղուց ետևում թողած հինավուրց Սթադըբեքքերը հազիվ հասցներ անցնել անդունդի վրա գցած կամուրջն ու, արձակելով վերջին հևիհև մռնչոցը, վերջնականապես հանգչեր, այլևս երբեք չվերակենդանանալու մտադրությամբ: Եվ հիմա, երբ հանգած շարժիչի ամենակուլ աղմուկը չկար այլևս, հորդառատ անձրևն առավել ահարկու սկսեց հարվածել մեռած ավտոմեքենայի մետաղե մարմնին:
Նա գիտեր, որ ավտոմեքենան վերակենդանացնել անհնար է այլևս: Այնպես որ, նստած իրեն այլևս ոչ մի տեղ չտանող ղեկի առջև, ասես վերջին հրաժեշտն էր տալիս մեկին, ով քսան երկար տարիներ իր թափառական կյանքի հավատարիմ ուղեկիցն էր եղել:
Հին ուժակուտակիչի հույսին մնացած ցոլարձակ լապտերների աղոտ լույսի տակ մի շինություն էր երևում մոտ 60-70 մետր առջևում: Լարելով աչքերը, նա մի կերպ փաբի ցուցատախտակն էլ հայտնաբերեց անձրևի ու մթան շղարշի հետևում: Քանի որ իր համար միակ թանկարժեք բանն ավտոմեքենայի մեջ կիթառն էր, ձեռքն առավ պատյանի բռնակը, դուրս թռավ մեքենայից ու վազեց դեպի շինությունը:
Նա մտավ փաբ: Կանգ առավ մի պահ հետևում փակվող դռան մոտ: Տեսադաշտում ազատ սեղաններ չկային: Դժգոհ, ցանկանում էր դուրս գալ ու նորից իրեն տալ անձրևին, բայց վերջին պահին բարի մութ անկյունում մի ազատ աթոռ տեսավ ու քայլերն ուղղեց այնտեղ: Բարի հետևից երիտասարդ աղջիկը լուռ գլխով արեց: Ընթացքից պատվիրեց գարեջուր, կիթառի պատյանը հենեց բարին ու մինչ կհասցներ հարմար տեղավորվել բարձր աթոռի վրա, գարեջրի քրտնած շիշը հեռվից սահեց ու կանգնեց ճիշտ իր առջև:
Մեկ ժամ անց, երբ դատարկ շշերն արդեն չորսն էին, աղջիկը հարցրեց.
— Ավելի թունդ մի բա՞ն…
Սթափվեց, կարծես քնից: Նայեց շուրջը: Փաբում միայն ինքն էր մնացել: Մազերն ու անձրևանոցը հասցրել էին չորանալ: Հարցրեց.
— Աշխարհի ո՞ր կետում է գտնվում այս իջևանը:
Եվ անմիջապես ստացավ ամենապարզ, ամենաազնիվ և միակ ճշմարիտ պատասխանը. — Վերջնակետում:
Զարմացած հայացքն ուղղեց աղջկան: Վերջինս, անվրդով, ուսին գցած սրբիչի ծայրով չորացնում էր ձեռքի գավաթը:
— Հեռվի՞ց ես գալիս…
— Համոզեցիր: Թունդ բան տուր, քո ճաշակով:
Գարեջրի նոր շշի պարունակությունը համարյա ամբողջովին տեղավորվեց աղջկա ձեռքի գավաթի մեջ: Հետո աղջիկը վերցրեց թեքիլայի փորքիկ բաժակը, լցրեց թեքիլայով և բռնած այդ բաժակն իր երկու փափլիկ մատներով, սկսեց դանդաղ իջեցնել գարեջրի գավաթի մեջ, իսկ երբ այն կիսովին ընկղմվել էր արդեն, աղջիկը զգուշորեն բացեց մատները: Թեքիլայի բաժակը հանգիստ կանգնեց գարեջրի գավաթի հատակին: Եվ, թեթև հարվածից էր դա, թե երկու տարբեր հեղուկների շփումից, բայց այդ պահին հրաբուխի պես մի ժայթքում տեղի ունեցավ գավաթի մեջ և աղջիկը գոչեց.
— Խմի՛ր: Հենց հիմա՛: Ամբո՛ղջը:
Լավն էր խմիչքը: Կազդուրեց: Աղջիկը զգաց իր առաջարկած խմիչքի դրական ազդեցությունն ու աչքով արեց.
— Նույնի կատարմա՞մբ…
— Անպայման: Որ հիշողությունս հիշի…
Ժայթյունը կրկնվեց:
— Լավն է: Որտեղի՞ց ես սովորել:
— Իմ հայտնագործությունն է…
— Իսկ անուն դրե՞լ ես:
— Ըհըն… Կազդուրիչ:
Իսկ քիչ անց.
— Ուզում եմ կիթառ նվագել սովորել, կսովորեցնե՞ս…
— Ես նվագել չգիտեմ:
— Ըհըն, կիթառ ունես, բայց նվագել չգիտես: Հավատացի:
— Ընկերոջս կիթառն է դա:
— Իսկ ընկե՞րդ ուր է:
— Ընկերս չկա: Խեղդվել է:
— Դե հա: Էս անձրևի տակ ինչի՞ չխեղդվեր որ…
— Չէ, լուրջ: Ընկերս վաղուց է խեղդվել, գետում: Այս կիթառն էլ իրենից հիշատակ է մնացել:
— Իսկ ինչպե՞ս դա պատահեց:
— Մի անգամ մի երեխա էր ընկել գետը: Ֆաբիանը` ընկերս, — նետվեց գետը, նրան փրկելու: Հետո երեխան մի կերպ փրկվեց, բայց Ֆաբիանը խեղդվեց: Նա մոռացել էր, որ լողալ չգիտի…
Երկար լռելուց հետո աղջիկը տխուր ասաց.
— Հիմա չգիտեմ արդեն, Բհիշմայի՞ն եմ ավելի շատ սիրում, թե՞ քո ընկեր Ֆաբիանին…
— Բհիշման ո՞վ է…
— Հնդիկների դիցաբանության մեջ` Արևի աստծո որդին է: Լինելով կիսաստված` հսկայական ուժի տեր էր և անմահ այնքանով, որ միայն ինքը գիտեր իրեն սպանելու գաղտնիքը: Ցավոք, այնպես էր պատահել, որ չարի և բարու կռվի մեջ նա ստիպված էր աջակցել չարին, և այդ պատճառով բարին ոչ մի կերպ հաղթել չէր կարողանում: Ի վերջո Բհիշման, բարու համար կռվող Արջունային հայտնեց իրեն սպանելու գաղտնիքը, որպեսզի բարին կարողանա հաղթել չարին…
— Գիտե՞ս, — երկար լռությունը խախտեց հյուրը, — Ֆաբիանը` ընկերս չէ… Նա… գերմանացի գրող Էրիխ Կեստների համանուն գրքի հերոսն է: Իսկ գիրքը հենց այդպես էլ ավարտվում է, Ֆաբիանի խեղդվելու պատմությամբ:
— Կիթա՞ռը որտեղից ուրեմն:
— Մի անգամ, վաղուց, անձրևոտ մի օր Գերմանիայի մի քաղաքում անցնում էի կամրջով ու տեսա այս կիթառը, կամրջի բազրիքին հենած: Երկար կանգնեցի կողքը, սպասեցի, թե մեկը կգա, տեր կկանգնի… Հետո որոշեցի, որ կիթառի տերն էր մի ֆաբիան, ով հավանաբար նետվել է գետը` մեկին փրկելու…
— Կտա՞ս կիթառը նվագեմ…
— Վերցրու…
Գլուխը դրեց ձեռքերին ու սուզվեց ինքն էլ` քնի Ֆաբիա՞նը: Իսկ աղջիկը նվագում էր կիթառը, որ առաջին անգամ էր բռնել ձեռքին: Ու երբ նա գլուխը վեր հանեց քնի մակերես մի կում օդ շնչելու, տեսավ, թե ինչպես աղջկա մատները քնքշորեն շոյում են կիթառի ածելի լարերը սուր, և աղջկա արյունը լարերի վրայով հոսում ու կաթում է գարեջրի գավաթի մեջ, ստեղծելով մի նոր ըմպելիք իր համար` ժայթքած աղջկա սրտից: Բայց նույնիսկ սուզված խորքերը քնի, լսում էր հեռվից աղջկա երգի խոսքերը.
Դու ինձ երջանկացնում ես,
Ու ես բուժվում եմ
Մենակությունից…
Ամեն անգամ պնդում ես,
Որ դու գոյություն ունես
Միայն իմ գլխում,
Որ քեզ ստեղծել եմ
Հեքիաթի նման, պատմվածքի
Պես…*
— Ինչ տարբերություն, թե որտեղ դու ինձ ստեղծեցիր, — ասաց նա, չգիտես` քնած, թե՞ արթուն:
__________________
* Բանաստեղծության հեղինակ Լիլ Հակոբյան
Սամվել Առաքելյան
05.16.16